Laat je Schaduwkant vóór je Werken

Over hoe je jouw minder handige eigenschappen toch positief inzet.

Saboteur

Om maar direct met de deur in huis te vallen: ik heb in mijn ondernemerschap een hele irritante eigenschap: De Saboteur in mij is constant actief. De hele dag hoor ik dat stemmetje van binnen zeggen:

• ‘je bent niet goed genoeg’ of
• ‘wat je nu zegt, klopt niet’, of
• ‘je moet meer je best doen om echt goed te zijn’

….en ga zo maar door. Met als gevolg dat ik een constant gevoel van onzekerheid heb, dat ik het verkeerde zeg of doe en dan dus regelmatig maar niks doe of niks zeg…..

Zoals elk archetype in ons heeft ook de Saboteur in mij zowel een positieve als een negatieve kant. Of liever gezegd: een lichte – en een schaduwkant. Alleen soms vind ik het enorm lastig om die lichte positieve kant van de Saboteur te zien. Zeker als hij (of zij… ?) ook nog een bondje sluit met de Perfectionist in mij dan versterken ze elkaars schaduwkanten helemaal.

Maar de lichte kant in ons ontdekken we soms door juist ons te verdiepen in de schaduwkant. Hoe? Dat laat ik je in deze blog zien. Wil je eerst wat meer weten over de werking van archetypen in ondernemerschap? Lees dan de blog ‘Ondernemen in onzekere tijden’ of ‘Archetypen… wat zijn dat eigenlijk?‘

Archetypische multinational

Ieder mens heeft alle archetypen in zich alleen zijn ze gelukkig niet altijd allemaal tegelijk dominant en daarmee zichtbaar en merkbaar in ons gedrag. Zie jezelf als de CEO van een archetypische multinational. Je hebt een groep van ongeveer 12 archetypen die jou kenmerken: je boardroom. Deze groep is redelijk constant aanwezig in jouw hele leven, maar kan op bepaalde onderdelen verschillen, afhankelijk van de fase waarin je in jouw leven zit.

Bijvoorbeeld toen bij ons thuis de kinderen nog klein waren, was de Moeder of Verzorger heel dominant aanwezig in mijn leven. Ik koos bewust voor een baan in mijn woonplaats, zodat ik dichtbij de kinderen kon zijn. Welk werk ik deed, was zeker ook belangrijk, maar het moest gewoon in Z. zijn. Nu de kinderen groter zijn, is die noodzaak om dichtbij huis te werken veel kleiner. De Moeder in mij zit zeker nog in mijn boardroom, maar heeft niet zo’n dominante plek meer. De Wijsgeer of de Wetenschapper hebben nu een prominentere rol in mijn boardroom, waardoor de inhoud van mijn werk weer veel belangrijker is geworden om mij voldoening te geven in mijn leven.

Naast je archetypische boardroom zijn ook andere archetypische teams in jou actief. Teams die in bepaalde situaties zichtbaar worden in je gedrag. Als ik als narratief consultant een team faciliteer, of als trainer een workshop geef, is steeds een deels andere groep archetypen actief, dan wanneer ik bv thuis moeder of echtgenoot ben. Deze archetypische teams in mij worden ‘geleid’ door één of soms meerdere dominante archetypen uit mijn boardroom. Ook door diegenen die ik lastig vind om onder ogen te komen, zoals in mijn geval de Saboteur.

Bron van licht

Op het eerste gezicht zijn we geneigd om bij dit soort ‘minder fijne’ archetypen weg te blijven. Ze hebben alleen door de naam al een negatieve lading over zich. Vaak zal -als we deze archetypen in ons herkennen- de schaduwkant de boventoon voeren. Schaduw en donker associëren we toch met negatief en ‘niet goed’.

Maar als we met een archetypische bril naar deze archetypen én hun schaduwkant kijken, schijnt er op onszelf een totaal ander licht. Want als je in bepaalde situaties de schaduwkant van een dominant archetype bewust opzoekt, kan dit je juist verder helpen om je eigen kracht te herkennen.

Inzicht in de archetypen die dominant zijn in je leven helpt om los te komen van bepaalde belemmeringen, of beperkende gedachten of gevoelens. Archetypen zijn namelijk de bron van en voor onze ‘emotionele macht’. We hebben niet voor niets het spreekwoord: “Je laten leiden door emoties.” Als dat gebeurt, nemen de vaak schaduwkanten van dominante archetypen een loopje met je. Ze nemen het stuur in handen en jij als CEO van je eigen archetypische onderneming staat op zo’n moment buiten spel.

Maar als we voor het eerst kennismaken met ‘onze boardroom’, ontdekken we ook vaak archetypen, zoals de Saboteur die we liever kwijt dan rijk zijn. Ze versterken juist onze onzekerheid of angst in plaats van dat ze ons helpen om ervan los te komen. Toch is elk archetype een bron van licht.

Je Zelf verstevigen

Kijken naar jezelf en de wereld om je heen vanuit archetypen betekent dat je ze als eerste onder ogen moet durven komen. Archetypen hebben allemaal lessen en daarmee potentiële groei voor jou als mens, of voor jullie als team in zich. Ook diegenen die we op het eerste gezicht moeilijk of zelfs lastig en belemmerend vinden. Ze brengen een ‘zwakte’ aan het licht, die we vaak liever ontkennen en wegstoppen. Maar ERkenning van je schaduwkanten, maakt ook dat je HERkent, wat je anders kan doen.

Bovendien heeft elk archetype een schaduw- én een lichte kant. Dus ook de Saboteur in mij heeft een lichte kant. De macht van de Saboteur is primair destructief en verwoestend. Maar de keerzijde en dus de positieve kant van verwoesting is de vrijheid om weer op te bouwen oftewel wedergeboorte. Er ontstaat dus na de verwoesting ruimte voor iets nieuws. Iets dat wellicht al veel langer in jou naar boven wilde komen.

Merk je dat de Saboteur in jouw leven een nogal dominante rol speelt. Merk je dat je jezelf steeds zegt dat het niet goed genoeg is wat je doet, of dat je niet goed genoeg bent? Ga dan eens bewust daar naar toe. Maak voor jezelf concreet wat je dan precies niet goed genoeg vindt. Breng het onder woorden wat je precies anders wilt en je zal ontdekken wat in jouw opnieuw geboren wil worden. Je ontdekt bijvoorbeeld iets waarvan je je realiseert dat je dat al veel langer van plan was om te doen. Of je realiseert je dat je iets totaal anders wilt of moet doen.

De schaduwkanten van dominante archetypen maken zichtbaar wat je in jouw leven onder ogen moet zien. Wat geheeld of hersteld hoort te worden om weer helemaal in balans te zijn. De schaduwkant verstevigt ons dus juist in wie we daadwerkelijk zijn. Ze verstevigen ons Zelf. Als we ernaar durven kijken.

Liever samen kijken? Neem gerust contact op.

Wordt vervolgt…