Hoe kan jij de held van je eigen (levens)verhaal zijn?

In het Narratieve Werk zien we het leven als een verhaal of een reis waar we in zitten. Dit idee helpt ons om de complexiteit van het leven te ontrafelen. Als je het leven namelijk als een verhaal ziet, dwingt je dat om aan de ene kant elementen uit dat verhaal specifiek en concreet te maken. Aan de andere kant is alles in dat verhaal mogelijk.

Narratieve structuur van ons (levens)verhaal

Elk ‘goed’ verhaal heeft een universele basisstructuur. Natuurlijk zijn er verschillende verhaallijnen, maar de basisstructuur is voor elk soort (levens)verhaal hetzelfde waar ter wereld dit verhaal zich ook afspeelt. Deze narratieve structuur heeft verschillende elementen, die ook helpen om je eigen levensverhaal te structureren. Deze narratieve structuur heeft de volgende elementen, gebaseerd op het narratieve schema van Hendriks & Schutte, Change the script uit 2014.

De held van je levensverhaal

Elk verhaal heeft een held. In jouw eigen leven ben jijzelf de held van jouw levensverhaal. Dit betekent niet dat je je altijd een held voelt. Er zijn allerlei verschillende soorten helden. Maar het basisidee is dat de held beslist wat hij doet of niet doet. Als je je echt de held van jouw eigen leven voelt, dan creëert dat meer vrijheid in de keuzes die je maakt, of in elk geval geeft het je het gevoel dat je je eigen leven leeft in plaats van dat je geleefd wordt.

Je uitdaging

De held heeft een wens of droom. Dat is de uitdaging, die je wilt bereiken in je leven, bijvoorbeeld ´op een dag ben ik directeur van een bedrijf´ of ´ik wil mijn leven als moeder en werkende vrouw in balans hebben’.

Jouw inspirator

De held handelt niet alleen op zijn levensreis. Ook jij bent niet alleen op jouw (levens)reis. Goede ideeën of ambities komen ergens vandaan. Zonder dat je het wellicht zelf door hebt, heeft iets of iemand jou geïnspireerd. Dit kan van alles zijn, concrete personen, ideeën of bijvoorbeeld een film, een boek, een documentaire. Dit zijn de gangmakers in jouw leven. Personen, of (innerlijke) gedachten die jou inspireren in wat je doet of wil doen. Iets of iemand die jou oorspronkelijk het idee gaf voor de uitdaging die je jezelf gesteld hebt. Deze gangmakers stimuleren de held om zijn uitdaging ook te bereiken. Ze geven jou de reden waarom je doet wat je doet of wil doen.

De draken bewaken jouw schat

In elk goed fictief verhaal zijn er ook altijd draken, bad guys, die verslagen moeten worden, of waar op z’n minst de strijd mee aangegaan moet worden. Deze draken kunnen in het echte leven van alles zijn. Alles wat de held belemmert in, of zelfs weerhoudt van het bereiken van zijn uitdaging. Valkuilen, dwarsliggers, tegenstanders, afleiding op wat voor manier dan ook, zowel van binnen (bv het innerlijke stemmetje ‘dat lukt mij nooit’) als van buiten (bv ‘een leidinggevende die je maar geen promotie geeft’).

Maar er is ook goed nieuws over deze draken: een draak bewaakt altijd een schat. Iets dat van grote waarde is voor de held om zijn uitdaging te bereiken. De held moet de draak verslaan, of in elk geval verjagen, om die schat te bemachtigen. Deze schat kan zowel materieel en immaterieel zijn. Een grote levensles uit een nare situatie, bijvoorbeeld, hoe je de volgende keer anders met dergelijke situatie om kan gaan, is van grote waarde voor je verdere leven.

Dit geldt dus ook in het echte leven. Als je jouw belemmeringen herkent en overwint, leer je iets heel waardevols, waar je de rest van je leven profijt van hebt.

Jouw helpers en mentoren

In deze strijd tegen de draken in het leven staat de held ook weer niet alleen. Je hebt een supportteam van helpers en mentoren om je heen. Deze helpers en mentoren kunnen zowel in jezelf zitten, bv het innerlijke stemmetje dat tegen jezelf zegt: “Kom op, doe het, je kan het!”. Je innerlijke stemmen kan je zien als archetypen, de leraar in jezelf, de moeder of vader in jezelf, die je helpen om de moeilijkheden te overwinnen. Extern zijn het de mensen om jou heen, die je concreet om hulp kan vragen, zoals vrienden, familie, bekenden, leraren, etc.

De doelgroep van jouw levensverhaal

Tot slot heeft de held een doelgroep, mensen voor wie hij doet wat hij doet. Het ‘publiek’, de beginstigden voor wie hij zijn uitdaging wil bereiken, bijvoorbeeld de klanten van je bedrijf, je ouders, je kinderen, je vrienden, de vluchtelingen, etc.

Oefening ‘Wees de held in je eigen leven’

Als je deze elementen van jouw eigen levensverhaal concreet in beeld hebt, heeft dat enorm veel impact op jouw manier van leven. Het helpt je om gefocust te blijven in wat je wilt bereiken, ook in moeilijke tijden. Je leert wie of wat jou kan helpen om je doel te bereiken, wie of wat je kan helpen om je draken te verslaan of te verjagen, zodat je de schat kan bemachtigen, die voor jou van belang is om jouw uitdaging te bereiken.

Bij wijze van oefening denk aan een uitdaging die jij wilt bereiken, bijvoorbeeld ‘ik wil een boek schrijven over…’. Teken het bovenstaande narratieve schema op een groot vel papier en schrijf jouw uitdaging in de pijl van de uitdaging. Schrijf je eigen naam in de cirkel van de held.
Vul daarna alle elementen in die van belang zijn voor dit specifieke levensverhaal van jou, jouw verhaal van ‘Het schrijven van een boek’. Schrijf concrete namen op van mensen die jou kunnen helpen bij het schrijven van je boek. Schrijf je eigen karaktereigenschappen die jouw helpen op, bv je doorzettingsvermogen, maar ook je draken (belemmeringen), bv dat je snel afgeleid bent door dingen die in huis gebeuren.

Kortom, schrijf bij de helpers alles en iedereen op die jouw kunnen helpen om je uitdaging, het schrijven van een boek, te bereiken. En schrijf bij de draken alles op wat je kan belemmeren. Bedenk bij de laatste op welke schat die draken zitten en wat jij daaruit kan leren en wie of wat je nodig hebt om die draak te verslaan.

Bijvoorbeeld, je belemmering is dat je in huis afgeleid wordt door wat er daar gebeurt. Je schat is dat je je realiseert dat je een rustige omgeving nodig hebt om te kunnen werken. Je oplossing daarvoor is dan dat je óf je leert afsluiten voor wat er om je heen gebeurt (oortjes met muziek in, bv), óf dat je een plek zoekt buitenshuis waar je rustig door kan werken.

Schrijf tot slot diegenen of datgene op wat jou inspireert tot -in dit geval- het schrijven van je boek. Maak alle onderdelen van de narratieve structuur zo concreet mogelijk voor jezelf, dat helpt je om gefocust te blijven.

Als je naar alle elementen van dit deel van je levensverhaal kijkt, zal je weten wat je moet doen om je uitdaging te bereiken. Je zal je valkuilen eerder herkennen in het echte leven en je weet dan ook wat je moet doen, wie je moet vragen om je te helpen om deze draak te verslaan.

Leef het (levens)verhaal dat je wilt leven!